-6 °С
Болотло
VK
Бөтә яңылыҡтар
Тәмлекәс
14 Ғинуар 2021, 15:10

СЫР ҘА МИЛЛИ РИЗЫҠ

Сәйҙә ҒИМАЕВА, 2-се класс. Туймазы ҡалаһының 4-се мәктәбе уҡыусыһы. Башҡорт халҡы борон замандан күпләп мал тотҡан. Туҡланыуҙа һөт һәм унан яһалған төрлө аш-һыуҙарға өҫтөн бирелгән. Мәҫәлән, һөттө айыртып, ҡаймаҡ, ҡаймаҡты яҙып, май яһайҙар. Ҡышҡылыҡҡа сейәне лә майлап һаҡлайҙар. Һөттө тағы ла күп итеп йыйып ҡайнатып, ҡорот яһайҙар. Һөттән йәй көнө айран да яһап эсәләр. Бөгөн мин һеҙгә сыр тураһында һөйләргә теләйем. Уны шулай уҡ боронғо замандан уҡ эшләргә өйрәнгәндәр. Энциклопедияла хатта кешеләр бынан 5 мең йыл элек сыр эшләй белгән, тип яҙылған.

Беҙҙең ғаиләлә барыһы ла сыр ярата. Әсәй – эретелгәненә, атай йомшаҡ һәм тоҙлораҡ сорттарына өҫтөнлөк бирә, миңә һәм туғаныма тишекле ҡаты сыр оҡшай.

Беҙҙе атай менән әсәй Туймазы районының Ҡарат ауылында урынлашҡан Листгартендарҙың ғаилә фермаһына алып барҙы. Консерванттар һәм өҫтәлмәләр ҡушылмайса ҡулдан яһалған сыр элекке рецепттар буйынса эшләнә, тинеләр. Унда тәбиғи йогурттар, ҡаймаҡ, май һәм эремсек тә етештерелә.

Беҙ сыр яһау оҫтаһы Павел Листгартен менән таныштыҡ. “Уңыш сере – ул яҡшы кәйеф һәм эшеңде яратып башҡарыу!” – тине ул беҙгә. Бында 15 төр сыр етештерелә икән. Пастеризация үткәс, һөттөң барлыҡ файҙалы элементтары һаҡлана, бактериялар үрсемәй икән.

Сыр – файҙалы продукт. Унда кальций бар, ул һөйәктәрҙе нығыта, тештәрҙе һаҡлай. Сырҙа фосфор, цинк, калий, магний күп, улар кеше организмына бик кәрәк. Бигерәк тә беҙгә.

Сыр яһау эше мине бик ҡыҙыҡһындырҙы, шуға ошо мәҡәләне яҙырға һәм журналға тәҡдим итергә булдым. Уны беҙҙәге рецепт буйынса ерлектәге эшҡыуарҙар ҙа етештерһә ине.


Читайте нас: