Йомроҡай. Фәрзәнә Аҡбулатова. Әкиәт

Урманда Йомроҡай тигән иркә генә терпе балаһы йәшәй. Ул һәр саҡ күккә ҡарап, бейектә осҡан ҡоштарға көнләште. Улар һымаҡ юғарыла булғыһы килде. Бер мәл өҫкә ҡарап ултырғанда, эргәһенә тып итеп бер ҡош килеп төштө. Терпе уға асыуланды:- Һин кем? Нишләп ишегалдыма рөхсәтһеҙ төштөң?- Мин бөркөт балаһы. Осорға өйрәнәм. Бөгөн хәлем бөттө.— Асыҡҡанһың, шуға хәлең юҡ, — тип уны йәлләп, терпе бер кәрзин алма алып сыҡты. — Мә, оялма, аша, тик мине иң текә тауға алып мен. Бик бейектә йәшәгем килә.- Унда бер үҙеңә ҡыйын булыр.- Ҡыйын, имеш! Нишләп улай булғас, һеҙ бейектә оя ҡорҙоғоҙ? Һин тауҙы минән ҡыҙғанаһың!Нишләһен бөркөт балаһы? Үҙенә ярҙам иткән терпене, әлбиттә, иң бейек тау башында ҡалдырып китте. Терпе әллә кем булып ҡалҡып тороп баҫыуы булды, тегене әсе ел улай ҙа-былай ҙа тәгәрәтергә керешмәһенме! Унан дауыл башланды, дауыл даулашты, үҙенең аңлайышһыҙ телендә терпегә аҡырҙы-үкерҙе, йәмһеҙ итеп көлдө, ваҡ таштар менән бәргесләне. Шунан тирә-яҡты ҡуйы болот ҡаплап алды. Ҡаплау ғына түгел Йомроҡайҙы ныҡ итеп сырманы, быуҙы, өшөттө-ҡатырҙы. Унан ҡапыл ҡояш килеп сыҡты ла, һис аяп торманы, терпегә әсе, эҫе уҡтарын ҡаҙаны, киптерҙе. Тау башында күләгә лә, йылыныр өң дә, эсер һыу ҙа тапманы Йомроҡай. Тамам хәле бөтөп, йығйлғас, уны бер өйөрмә эләктереп алды һәм зыр әйләндереп атып бәрҙе. Ярар әле йомарланып өлгөрҙө, юғиһә, осло таштар эсен яра ине. Ауыш урынға барып төшкән Йомроҡай түбәнгә тәгәрләне. Әй, тәгәрләне, әй тәгәрләне… Бер заман күҙен асһа, үҙенең урманында ята, имеш. Бәләкәс терпе ҡыуанысынан ҡысҡырып илап ебәрҙе. Һынған энәләрен рәтләп, яраларын үлән менән дауалап, үҙенең өңөнә шып-шым ғына ҡайтып инде. Туғандарынан, дуҫтарынан оят ине уға. Бер нисә көн өңөнән сыҡмай ятты. Ә сығыуға Йомроҡайҙы бөркөт балаһы ҡаршы алды.— Һөйөнсө, мин ныҡлап осорға өйрәндем! Әйҙә, һине икенсе тауҙарға алып менәм. Улар тағы ла бейегерәк!